Organ nakli, hücre, doku ya da canlı organların bir vücuttan çıkarılarak aynı ya da farklı bir vücuda taşınması işlemidir. Organ/doku naklinin amacı zarar görmüş ya da bulunmayan organ/dokuların yenisi ile değiştirilmesidir.
En sık nakli gerçekleştirilen organlar kalp, akciğer, karaciğer, pankreas, kornea, böbrek, damarsal dokular ve deridir. Tüm bu organ nakillerinin operasyonları Türkiye’de başarı ile gerçekleştirilebilmektedir.
Doku/organ donörü yaşayan ya da vefat etmiş kişiler olabilir. Sağlıklarının yerinde olmasından dolayı mümkün olan durumlarda yaşayan donörler tercih edilmektedir. Kök hücreler ve böbrekler genellikle yaşayan donörlerden alınmaktadır. Yaşayan donörler çoğunlukla iki böbreğinden birini bağışlayabilirler çünkü vücut tek böbrek ile normal fonksiyonlarını gerçekleştirebilmektedir. Ayrıca, karaciğer kendi kendine yenilenebilen bir organdır, bu sayede karaciğerin bir bölümü yaşayan donörden alınabilir.
Karaciğer; Kendini Yenileyebilen Tek Organ
Vücudumuzdaki en karmaşık ve metabolik açıdan aktif organ olarak kabul edilir. Bununla birlikte karaciğer dokusunun %70’nin çıkarılması gerektiğinde bile çalışmaya devam edebilir.
Karaciğer donörü, karaciğerinin yarısından fazlasını nakil için bağışladığında kalan kısım herhangi bir kayıp veya ciddi komplikasyon olmaksızın işlevine devam edebilir. Bu yeteneği karaciğerin rejenerasyon kapasitesine bağlıdır.
Alkol tüketimi veya karaciğer yağlanmasına bağlı iltihaplar, hepatit enfeksiyonları, uzun süreli tıkanıklıklar veya safra kanallarının taşları bazı metabolik hastalıklar, tümörler veya doğuştan enzim eksiklikleri olsa bile, hastalar uzun süre normal yaşantılarına devam edebilirler.
Ancak karaciğer yetmezliği bir kez ortaya çıktığında kaşıntı, akciğerlerde ödem ve karında assite, şiddetli hepatite, kanamaya ve anemiye neden olabilir.
İleri karaciğer hastalığında kişilik ve davranışta değişiklikler görülebilir. Kilo kaybı, azalan idrar miktarı ve yorgunluk ile beraber komaya dönüşebilir.
Bu belirtiler hastanın karaciğerinin vücudunun ihtiyaçlarını karşılayamadığına işaret etmektedir. Karaciğer yetmezliği olarak adlandırılan bu durum, hasta için tek seçenek olarak karaciğer naklini bırakmaktadır.
Organ nakil merkezlerimizin, ameliyathaneleri ve yoğun bakım üniteleri son teknoloji altyapı ile donatılmıştır. Tam laporoskopik teknik, donör için yoğun bakım ihtiyacını azaltmaktadır.
Bununla birlikte, karaciğer ve bazı böbrek alıcıları için tam teşekküllü yoğun bakım üniteleri çok önemli rol taşımaktadır.
Donör koruma programı ( nakil sonrası vericinin takibi ve bakımı ) uluslararası hastane nakil merkezi tarafından sunulan benzersiz hizmetlerden biridir.
Organ nakli merkezleri tamamen organ bağışı ve naklinde en yüksek ahlaki ve etik standartlara adanmıştır.
Organ Nakli Derneği, Uluslararası Nefroloji Derneği, İstanbul Organ Ticareti Ve Nakli Turizmi Bildirgesi ilkelerine ve Transplantasyon Derneği tarafından canlı böbrek bağışçılarının bakımı konusunda kabul edilen Amsterdam Forumu Mutabakat Beyannamesine uyar.
Uluslararası deneyime sahip uzmanlar, yüksek teknoloji yöntemlerini kullanarak işlemleri gerçekleştirilir.
Uygulanan gelişmiş yöntemler bağışçıların; ameliyattan sonraki 24 saat içinde taburcu edilmesini ve bir hafta içerisinde normal hayatlarına dönmelerini hedefler. Alıcılar ise yaklaşık bir hafta içerisinde hastaneden taburcu edilebilmektedir.
Kemik iliği nakli (Kök hücre nakli) kök hücrelerin hastanın kendisinden kendisine veya başka birinden hastaya verilmesi işlemidir. Genel olarak 2 çeşit nakil vardır. Kendi kök hücrelerinin geri verilmesi işlemine 'otolog', başka birinden alınan kök hücrelerin verilmesi işlemine 'allojeneik' nakil denilmektedir.
Allojeneik nakil tek yumurta ikizinden (sinjeneik) yapılabileceği gibi, tam uyumlu anneden, babadan, kardeşten veya tam uyumlu akraba olmayan kişilerden de yapılabilir. Son yıllarda yarı uyumlu aile bireylerinden de nakiller yapılmaktadır. Anne, baba, yarı uyumlu kardeş veya evlatlardan yapılan bu nakillere de haploidentik nakil denmektedir.
Doku grubu antijenleri hasta ile uyumlu olan, 2 ila 60 ya arasındaki herhangi bir kişi kök hücre ve kemik iliği nakli için verici olabilir.
Doku grubu antijenlerine vericiden az miktarda (2-4 ml) kan alınıp özel yöntemlerle doku grubu uyumu olup olmadığına 2-4 işgünü içinde bakılır. Eğer tam uyum varsa alıcının verilen kök hücreleri reddetme olasılığı daha düşük olmaktadır.
Tam uyumlu kardeş ideal vericidir. Ancak hastaların yalnızca yüzde 25 ila 35'inin HLA uyumlu bir kardeşi vardır. 10/10 uyumlu kardeş bulunamazsa 8/10 uyumlu kardeşten de nakil yapılabilir. Uyumlu akraba bulunamazsa ilik bankalarından tam uyumlu gönüllü donör aranır.
Bu arama işlemi 3 ile 6 ay arası zaman alabilir. Hastaların çoğunun bu kadar bekleyecek zamanı yoktur. Altta yatan hastalık tekrarlayabilir. Bu durumda haploidentik nakil dediğimiz yarı uyumlu akrabalardan nakil yapılabilir. Bu durumda anne, baba, yarı uyumlu kardeş veya evlatlar uygun vericilerdir ve hastaların % 90'nından fazlası zaten yanında potansiyel donörü ile hastaneye başvurmuştur.
Kemik İliği Bankası oluşturulması amacıyla oluşturulan, Türkiye Kök Hücre Koordinasyon Merkezi tarafından yürütülen TÜRKÖK projesi kapsamında, T.C. Sağlık Bakanlığı ve Türk Kızılayı işbirliğinde gerçekleştirilen bağışlar için, 18-50 yaş arasında, bilgilendirilmiş ve onam vermiş olan sağlıklı bireyler, Türkiye çapındaki Kızılay Merkezleri aracılığıyla kök hücre bağışında bulunabilirler.
Bize Ulaşın
Hizmetlerimiz hakkında detaylı bilgi almak ya da aklınıza takılan soruları sormak mı istiyorsunuz?